Waarom laat het leed van de Koerden links koud?

Een maand geleden ging alles nog goed met de Koerden. Ze wonnen terrein op IS (de slag van Kobani werd vergeleken met de slag van Stalingrad), ze werkten zich positief in de kijker, de Koerdisch-democratische partij was de winnaar van de Turkse verkiezingen en hun droom van een verenigd en autonoom Koerdistan kreeg stilaan beeld. Dit werd aan diggelen geslagen door de IS-aanslag in Suruç en de reactie van de PKK en Turkije hierop. De reactie van opiniërend links is lauw tot afwezig. Hoe komt dit?

Meer dan een hypothetisch verhaal

Stel: Israël bombardeert Noord-Libanon. Dit is als reactie op een aanslag van Hamas. Noord-Libanon herbergt veel Palestijnen en is daardoor een bolwerk van Hamas.  Veel Hamasstrijders komen om het leven, maar evengoed een aantal burgers. De Libanese autoriteiten hebben hier niet om gevraagd maar hebben hun handen vol aan IS. Het Westen kijkt de andere kant op, ze zijn tevreden met het gebruik van de Israëlische luchthavens en de luchtsteun die Israël geeft tegen IS. Wat zou de reactie van links zijn?

Hoogstwaarschijnlijk zou links (al dan niet voorbarig) Israël betichten van oorlogsmisdaden. Amnesty International, Human Rights Watch, Unicef en alle andere linkse ngo's zouden steigeren van woede. Linkse partijen zouden de regering dringen op een sterke veroordeling, al dan niet eisen om de Israëlische ambassadeur op het matje roepen. #BoycottIsraël zou trending zijn op Twitter. Opinies van linkse commentatoren overspoelen de linkse mediakanalen. Waarschijnlijk zou Israël ter verantwoording geroepen worden in Den Haag.

Alhoewel de tweede paragraaf totaal fictief is (doch plausibel), is de eerste paragraaf bittere waarheid. Vervang Israël simpelweg door Turkije, Palestijnen door Koerden en Hamas door PKK. Turkije heeft brutaal de soevereiniteit van Irak geschonden door bombardementen te voeren in Iraaks-Koerdistan. De reactie van Turkije is disproportioneel, de aanslag van IS kosten meer levens dan de aanslagen dan de PKK en toch wordt voornamelijk PKK geviseerd door Turkije.

Het dodental van Turkije's bombardementen ligt op 260 PKK-strijders, maar ook 8 burgers (waaronder één zwangere vrouw) (confronterende foto's hier). Links blijft stil. Ik zal eerst de gebeurtenissen van afgelopen dagen kaderen en dan de discrepantie van links uitleggen.

Sultan Erdogan

De PKK is terroristisch, maar is de afdeling in Noord-Irak echt een gevaar voor Turkije? Eerder is dit een manoeuvre van Erdogan om een Koerdistan tegen te houden. Een maand geleden gaf hij een toespraak dat hij dat nooit een Syrisch-Koerdistan zal toestaan. En zo geschiedde, ongetwijfeld zal na Iraaks-Koerdistan de YPG (de Syrische PKK-afdeling) gebombardeerd worden. Dit is koren op de molen van IS, die van de zwakheid van de Koerden gaat profiteren om terrein terug te winnen.

Kwatongen beweren dat Turkije IS steunt. De dochter van Erdogan zou IS-strijders verplegen in een militair hospitaal, Erdogans zoon zou olie van Irak en Syrië smokkelen in de Aziatische markt en IS krijgt carte blanche om de grens over te steken. Of dit waar is of niet, de PKK gelooft het en daarom hebben ze de wapens terug opgenomen. Eerst werden twee politieagenten gedood (volgens PKK waren ze IS-sympathisanten), nu staat het dodental op 17 Turkse soldaten na allerlei aanslagen door PKK. Erdogan heeft de stekker uit de vredesonderhandelingen getrokken. Twee jaar wapenstilstand is aan diggelen geslagen.

Turkije en PKK zitten weer in een spiraal van geweld, een pingpongspel van actie-reactie. Wat doet het Westen? De NAVO en de EU steunen de bombardementen, maar dringen aan op vredesonderhandelingen met de Koerden. De Koerden zijn zelf vragende partij voor vrede, maar echte actie ontbreekt. Naïviteit regeert, want sultan Erdogan toonde duidelijk aan dat hij daarin niet geïnteresseerd is. Meer zelfs, de bombardementen is pure binnenlandse politiek. Het gedrag van Erdogan is dictatoriaal: de Gay Parade werd brutaal beëindigd door de politie, schertsprocessen moeten kritische journalisten de mond snoeren, ...

Erdogan heeft nog altijd zijn verkiezingsnederlaag niet verteerd. De partij wilt nieuwe verkiezingen, Hij moet daarvoor afrekenen met de HDP. Eerst wordt de partijleider Demirtas opgepakt en de HDP wordt gecriminaliseerd volgens een naar racistische neigende logica (HDP is Koerdisch en PKK is Koerdisch, dus HDP is terroristisch).

Ergste is dat de tactiek van Erdogan werkt. Iraaks-Koerdistan wilt dat de PKK vertrekt. Ze willen geen burgerslachtoffers meer.

IJzig stil aan de linkse overkant

Dit zou iedereen zorgen moeten baren, en toch is er geen kik te horen van links. Geen commentaar van Bart Eeckhout of Yves Desmet in De Morgen, enkel twee vrije turbines (waaronder één die voornamelijk benadrukt hoe terroristisch PKK wel is). Ook is er zo goed als niets in Knack (buiten de analyse van Dirk Rochtus, maar hij is verbonden aan de Vlaamsgezinde nieuwssite Doorbraak). Er is maar één bijdrage op de nieuwssite van de VRT. Terzake schonk voor de eerste keer aandacht aan de christenen, niet de Koerden. DeWereldMorgen heeft wel een opinie die de Koerden verdedigd (twee zelfs).

Het is bizar, want links steunt altijd de Davids van deze wereld, de onderdrukten en de democraten. Meer zelfs, de PKK is marxistisch. Dat deze terroristisch is, is nooit een probleem geweest voor links. ANC was technisch gezien een terroristische organisatie (lees Minderheid In Eigen Land van Martin Bosma) maar "de goede zaak" was voldoende om dit met de mantel der liefde te bedekken. Nu nog is er brede steun in linkse kringen voor Cuba en de revolutionaire beweging van Castro. Zelfs Hamas wordt vergoelijkt.

Spijtig genoeg voor de PKK en de Koerden zijn hun motieven niet-links: volksnationalisme. De Koerdische beweging is separatistisch, niet marxistisch. Dit aspect is voldoende om al het andere ongedaan te maken. Daarom zijn ze geen druppel inkt waard voor links. Linkse politici zullen de Koerdische zaak niet in de Kamer bepleiten. Het is N-VA bij monde van Peter De Roover en Mark Demesmaecker die de Koerden verdedigt. De linkerzijde van de Vlaamse Beweging, de Vlaams-Socialistische Beweging, reageert stevig op de Turkse bombardementen.

Vlaams-nationalisten zijn traditioneel iets schappelijker tegen de Koerden. Alhoewel terrorisme wordt veroordeeld, krijgen de Koerdische volksnationalisten hun sympathie. Historisch zijn er veel gelijkenissen tussen het Koerdisch-nationalisme en Vlaams-nationalisme. Koerden zijn lang onderdrukt geweest voor hun taal en cultuur. Weinig weten dat tijdens de Armeense genocide ook 700 000 Koerden (de helft!) werd gedeporteerd. De geallieerden beloofden na WOI een eigen land voor de Koerden, maar dit kwam nooit. Geboren om verraden te worden, verwoorde Peter De Roover dit.

Het afwijzen van het volksnationalisme van de Koerden is maar één ding dat de linkse apathie verklaart. Het kan ranziger: puur electoraal opportunisme en cliëntelisme. Links heeft sterke banden met de Turkse gemeenschap. De Turkse gemeenschap stemt in meerderheid voor de AKP en steunt dus Erdogan. Te hard optreden tegen Erdogan zorgt voor stemmenverlies.

Linkse partijen weten dat. Daarom dat Turkse parlementsleden afwezig mogen blijven bij de herdenking van de Armeense genocide en dito resolutie ter erkenning. Alleen cdH riskeerde electoraal verlies door consequent negationisten uit de partij te gooien. Emir Kir van de PS kreeg geen straf.

Het is daarentegen electoraal wel opportuun om Israël te bashen, want de meeste moslims haten het zionisme en staan afkerig tegenover Joden tout court. De Palestijnse zaak krijgt dus wél sympathie van links.

Conclusie

Het leed van de Koerden laat links koud, puur uit ideologische en electoraal-opportunistische redenen. Koerden zijn geen Palestijnen en Turkije is niet Israël. Het is wachten op Godot om een stevige veroordeling van Turkije te krijgen uit linkse hoek. Het is ronduit zielig hoe links een dubbele morele standaard hanteert naargelang van de motieven van het onderdrukte volk en het profijt dat ze kunnen halen in de vorm van stemmen.

Het zal dus aan de volksnationalisten in dit land zijn om de Koerden te beschermen en parlementair druk uit te oefenen. Misschien dat de geesten gaan rijpen en Turkije wel gesanctioneerd gaat worden.


Reacties