Hoe sociaal is een vermogens(winst)belasting?

To tax or not to tax, that's the question. Moet de regering een vorm van vermogensbelasting heffen? De voorstanders van sociale rechtvaardigheid zeggen resoluut ja. De liberalen en N-VA zeggen nee. CD&V is de pineut, samengeknepen tussen de twee mastodonten. Luxleaks gooiden olie op het vuur. Tijd om eens een open discussie te voeren.

Worden de rijken ontzien?

Dit is de eerste vraag die men zou moeten stellen. België staat op de 6de plaats voor belasting op vermogen. En toch is er geen vermogensbelasting. Dit is simpel door alle andere pseudo-vermogensbelastingen: (on)roerende voorheffing, successierechten, ....  Zo goed als alle vormen van vermogen worden belast: vastgoed, erfenis, dividenden, interesten, ...

Weinig mensen hebben kaas gegeten van financiën. Onlangs was er een test van Rabobank en De Standaard. 85% van de respondenten waren gebuisd. Het is niet verwonderlijk dat in zake financiën mensen belogen kunnen worden. De hele discussie is meer over perceptie: iedereen moet bloeden en de rijken worden beschermd. De mensen hebben geen boodschap aan technische uitleg. Het beste is dus de linksen geven wat ze willen.

Vermogensbelasting?

Wij gaan even afkijken bij de buren. In Frankrijk geldt er een progressieve vermogensbelasting. Onder de 1.3 miljoen wordt gevrijwaard. Erboven wordt dit belast voor 0,5% en dit verhoogt stapsgewijs. Boven de 10 miljoen is dit vast op 1,5%.

Dit is sociaal, de middenklasse zal gespaard worden. 95% van de bevolking heeft geen vermogen boven de 1 miljoen. Volgens links is hier bakken geld mee te rapen, sommige gaan zo ver dat alle problemen verdwijnen als sneeuw voor de zon. Perfect, niet?

Er is één maar: kapitaalvlucht. Kapitaal is mobiel, zie maar naar Luxleaks. Voor je het weet zit het kapitaal legaal in een belastingparadijs. Zowel Arnault als Depardieu zijn fiscale asielzoekers die hun land ontvlucht zijn door de vervolging van de belastinginspecteurs. De kans is dan ook groot dat men meer verliest dan wint: andere belastinginkomsten en investeringen. Zoals wij de Fransen met open armen hebben ontvangen, zullen andere landen dit ook doen met onze rijken.

Het is ook voor die reden dat veel landen deze hebben afgeschaft. Links heeft dat niet door. De geschiedenis herhaalt zich zolang men niet leert van de fouten uit het verleden. Dus schrap deze handel!

Vermogenswinstbelasting?

Dit is een belasting op winst bij de verkoop van vermogen: aandelen, obligaties, ... Marc Coucke heeft dit op gang gebracht. Op de megaverkoop dat hem euromiljardair maakte, werd er geen belasting op betaald. Publieke verontwaardiging alom.

Is dit dan sociaal? 15% van de bevolking handelt in aandelen (waarschijnlijk die 15% die niet gebuisd waren voor de financiële test). Dit zou 2 miljard kunnen opleveren volgens HIVA van de KUL. Dit is sociaal. Maar, dit geldt ook bij het verkoop van een huis en dit gaat de middenklasse wél voelen.

Die 2 miljard is afhankelijk van het beursjaar. Slechte jaren zouden niets opleveren. Voor N-VA zou het zelfs in twee richtingen moeten werken: compensatie bij verlies. Risico's nemen belonen? Je kan er vragen bij stellen. Ook zou dit een bommetje leggen onder de financiën. Nog een ARCO-schandaal zou de overheid ruïneren.

Ja dit is mogelijk, alleen als we verlies niet compenseren. Ondernemers gaan dit voelen en zullen protesteren. Ook zouden er sociale correcties moeten komen zodat de middenklasse dit niet voelt.

Vermogensrendementsbelasting?

Het alternatief is een vermogensrendementsbelasting zoals in Nederland. Hier wordt het rendement van het vermogen belast. Omdat men het precieze rendement niet weet, heeft men dit vastgelegd op 4%. De Nederlandse staat int hierop 30%. Uiteindelijk betaalt men 1,2% van het vermogensrendement.

Is dit nog altijd sociaal? In Nederland geldt dit voor alle vermogens. Je moet maar als werkende een klein appartement, autootje en spaarboekje hebben en elk jaar krijg je een gepeperde rekening. Bijvoorbeeld, een gemiddeld gezin met een appartement van € 200 000, een auto van € 15 000 en een spaarboekje van € 10 000 zou een totaal vermogen hebben van € 225 000. Het fictieve rendement zou je 4% of € 9000 opbrengen. De staat zou je belasten voor 1,2% of € 2700. Dat is gemeen pijnlijk, zekers omdat dat rendement totaal niet realistisch is.

Een oplossing zou zijn om deze enkel voor hogere vermogens te heffen + deze progressief maken naarmate men in de hogere categorie komt. Ik zou voorstellen om vermogens onder 1 miljoen vrij te stellen, tussen de 1 en 5 miljoen 20%, tussen de 5 en 10 miljoen 30% en voor meer dan 10 miljoen 40% van het vermogensrendement te betalen.

Natuurlijk in Nederland bestaat er niet iets zoals (on)roerende voorheffing, dus echt vergelijkbaar is het niet. Desondanks kent Nederland ook kapitaalvlucht, men moet maar eens in de grensstreek rondrijden. Er moet hier voorzichtig mee omgegaan worden.

Tegenstand

Waarom zijn de liberalen en N-VA tegen? Zijn zij werkelijk de partijen van der rijken? Er zijn drie redenen waarom ze ertegen zijn.

Ten eerste, dit zou een breuk zijn met het "non bis in idem" principe, men mag niet twee keer belastingen heffen voor hetzelfde ding. De pseudo-vermogensbelastingen bestaan al. Dit stuit de liberale legalisten tegen de borst. Mogelijk kunnen deze dan afgeschaft worden, maar of dit verlies voldoende gecompenseerd wordt? Ook zou er geen ruimte over zijn voor een tax shift.

Ten tweede, er is een legitieme vrees voor kapitaalvlucht. Zelfs al zou men de EU zo ver krijgen om een fiscale harmonisatie door te voeren (ik sta niet te juichen voor nog een inperking van de vrijheid van de lidstaten en nog meer regelneverij), dan nog zou het kapitaal zich verplaatsen over de rest van de wereld. Het dichts bij huis zou Zwitserland zijn, van oudsher de bankstaat van het groot kapitaal. Onlangs is de afschaffing van de vlaktaks (een fiscaal voordeel voor rijken met een woning in Zwitserland) weggestemd in een referendum.

Ten derde, een vermogens(winst)belasting heeft kennis nodig: een vermogenskadaster. Menig vrijheidslievende liberaal ziet hier Big Brother in. Mag de overheid informatie verzamelen over de privé-eigendommen van particulieren? In andere landen is dit al, maar België is niet voor niets een surrealistisch land.

Notionele interestaftrek?

Er is nog een manier. Dit is al lang een doorn in het oog van de socialisten. Multinationals vinden deze fiscale maatregel zeer gunstig en komen hier hun hoofdkantoor zetten om hun winst fiscaal af te trekken. Elk jaar ontloopt de fiscus daardoor miljarden aan inkomsten. Vakbonden vinden dit zeer asociaal. Alhoewel, rode Rudy de grote vakbondsman maakt er gretig gebruik van.

Voor de verkiezing suggereerde Peter Dedecker van N-VA de afschaffing van deze maatregel, op voorwaarde dat er tax shift gebeurde naar een lagere vennootschapsbelasting. Toen was CD&V de grote tegenstander. Het zou N-VA sieren om dit op tafel te gooien en CD&V in een hoek duwen. Zij krijgen hun vermogensbelasting om ACV te paaien, N-VA kan scoren als partij die echt voor de gewone mens en KMO's opkomt. Win-win voor iedereen!

Conclusie

Een sociaal-corrigerende vermogenswinstbelasting of een progressieve vermogensrendementsheffing voor grote vermogens zijn het beste voor alle partijen. De notionele interestaftrek zou als pasmunt kunnen dienen voor N-VA. Dit zou het sociaal conflict kunnen ontzenuwen en de linkse oppositie schaak zetten. De echte vraag blijft onbeantwoord: is dit de mirakelbelasting of iets symbolisch?

Reacties