Autoritarisme à la carte van Draulans

Dirk Draulans is voor mij weer kop van Jut na zijn nieuwe column. Daarin stelt hij de democratie in vraag en hoor je zelfs positieve geluiden voor dictators zoals Kagame. De column van Draulans wekt alleen huiver op. Is dit een blauwdruk voor het groene gedachtegoed in Vlaanderen?

Groen autoritarisme

Dit is de tweede keer dat Dirk Draulans dictatorische trekjes vertoont, eerst wou hij andersdenkenden de mond snoeren. Deze keer geeft hij het gewoon toe dat hij dictatoriale trekjes heeft. De column van Dirk Draulans begint met een veel belovende titel: "Democratie is niet zaligmakend". Wat volgt zou een oprechte liefhebber van de democratie doen steigeren. Een klein samenraapsel:
"Havenschepen Marc Van Peel had het er in deze context half schertsend over dat zoiets in China toch veel gemakkelijker zou gaan" 
Dirk Draulans verwijst hier naar Doel, en hoeveel moeite de autoriteiten hebben om dat dorpje "van de kaart te vegen". Slik! Blijkbaar beseft Draulans niet dat hij over mensen hun thuis aan het praten is, en vindt hij dat de overheid onteigeningen zomaar mag doen. In China gebeurt dit inderdaad, wie niet weg is, wordt door een bulldozer tot moes herleidt. Dit is niet iets waar men naar moet streven.
(...) "en dat sindsdien geleid wordt door een man die graag als een dictator omschreven wordt door mensen hier bij ons, mensen die niet lijken te beseffen dat het niet gemakkelijk moet zijn om een land kalm te houden waarin recent bijna een miljoen mensen ambachtelijk werd afgeslacht."
Ik ontwaar hier sympathie voor een dictator. De Rwandese genocide wordt als argument gebruikt om mensen onder de knoet te houden.
"Een democratie wordt in deze context waarschijnlijk pas efficiënt na een catastrofe."
De democratie is blijkbaar slecht, want de reactie gebeurt pas na een ramp.
"Soms bekruipt mij het gevoel dat ons systeem misschien niet het best mogelijke voor doorslaggevende maatregelen is. Iemand met een verlichte geest zou moeten kunnen opstaan en zeggen: we gooien het roer om en we investeren zonder dralen in duurzaamheid, zonder dat er oeverloos over gepalaverd wordt - die fase hebben we achter de rug, en ze heeft niet opgeleverd wat nodig was. Iemand met een verlichte geest zou moeten zeggen: we belasten wereldwijd suikers en vetten zo zwaar dat niemand nog extreem ongezond kan eten en we de pandemie van ziekelijk overgewicht de kop kunnen indrukken." 
Hier komt de aap uit de mouw, Dirk Draulans ijvert voor draconische maatregelen genomen door een autoritaire figuur om zijn groen gedachtegoed uit te voeren.

Het is niet de eerste keer dat Draulans autoritaire uitspraken maakt. Een wakkere Twittervolger van mij verwees mij naar een column van Draulans van drie jaar geleden. Toen schreef hij dit:
"Recent wetenschappelijk werk heeft aangetoond dat de hersenen van mensen in armoede nog minder rationeel functioneren dan ze gewoonlijk al doen. Ze gaan verhoudingsgewijs veel geld in de lotto steken, of te veel lenen om iets te kunnen kopen, zodat ze in nog grotere miserie verzeilen. Sommige vorsers pleiten er voor om armen minder beslissingen te laten nemen, waardoor ze minder fouten zullen maken. Een vorm van doordacht paternalisme dus."
Onder het mom van de wetenschap schoffeert Draulans de minderbedeelden als zijnde dom en pleit hij voor een intellectuele superieure staat die hen beschermt tegen hun eigen lompigheid.

Kortom, Dirk Draulans is een crypto-autoritaire man die een loopje durft te nemen met de democratie. De Staatsveiligheid heeft voor minder mensen geschaduwd.

De totalitaire verleiding

Het ergste van al is, men zou Draulans gelijk kunnen geven. Ja, de huidige procedures zijn ongelofelijk traag en slopend. Ja, burgers kunnen soms heel vervelend doen en tijd rekken als sport beoefenen. Ja, de democratie mist daadkracht zodat noodzakelijke maatregelen niet worden uitgevoerd. Ja, mensen zouden tegen zichzelf beschermd moeten worden. De verleiding van het totalitarisme is dit.

Een reactie van een lezer annex ex-EP-parlementslid van VB op de column van Draulans verwoordde het zo:


Die Jean-Francois Revel schreef een boek over "de totalitaire verleiding" in 1976, in volle Koude Oorlog. Daarin hekelt hij het dwepen van linkse intellectuelen met dictatoriale communistische regimes omdat beide streven naar de ideale samenleving volgens de linkse utopie. In realiteit kwam dit sprookje bruut op zijn einde door de grote massagraven en onderdrukking die ermee gepaard ging.

Draulans is dus een kind van deze naïeve linkse intellectuelen. Hij gaat veel verder dan hun, hij ontkent de dictatuur niet maar vindt deze positief. Hij koppelt dictatuur aan daadkracht, beslissingstijd en goedheid. Dictatuur is dus de volgende stap van de verzorgingsstaat, Vadertje Staat die alles moet doen om het welzijn van het volk te beschermen, zelfs als dit gepaard met ingrijpende en privaat-invasieve maatregelen. Orwell is nog nooit zo dichtbij geweest!

Verlichte, duistere geest

Het is een bizarre oxymoron, maar een verlichte geest zou de beste dictator zijn volgens Draulans. De Verlichting streed juist tegen dictators en alleenheersers. Wat Draulans bedoelt met verlicht is iemand die het juiste pad ziet. Volgens Draulans dus een duurzame wereld waar vetrijk voedsel verbannen is. Wat als dat niet het juiste pad is? Dan valt Draulans kaartenhuis in elkaar. Zoals zo veel dictaturen accepteert de groene dictatuur geen pluralisme of dissidentie.

Ik zou Mugabe toevoegen aan Draulans lijstje van "verlichte" dictators. Hij heeft toch landbouwgrond verdeelt onder zijn arme onderdanen volgens de oeroude marxistische traditie? Dan vergeten we even dat zijn motieven iets minder rooskleurig zijn: toevallig waren de ex-eigenaars allemaal blank. Tsja, volgens links is een anti-blanke racist in dit geval "verlicht". Zou Hitler, zoals vermeld door Philip Claeys, door de oprichting van Volkswagen dan ook een "verlichte" dictator zijn geweest? Ik denk dat velen nu aan het schuimbekken zijn.

Trouwens, is onderdrukking, zelfs voor een goede zaak als het milieu, herverdeling en volksgezondheid, moreel rechtvaardig? Nee. Dictatuur resulteert altijd in zelfbediening, corruptie en eigen-belang-eerstbeleid. Draulans is even naïef als de linkse studenten in de jaren zestig.

Participatie

Dirk Draulans verwart in zijn column democratie en burgerparticipatie. Democratie is het volk zijn vertegenwoordigers laten kiezen (representatieve democratie) of een stem uit te brengen op een specifiek onderwerp (directe democratie). Dit heeft niets te maken met het voeren van beleid en de invloed van burgers daarop, dat is participatie.

Er is een participatieladder, gaande van nul participatie tot meebeslissen. Daartussen zijn er een paar intermediairen: informeren, raadplegen, adviseren en coproduceren. Correct beleid kiest de juiste afweging van daadkracht en participatie. Sommige zaken zullen gebeuren zonder dat de burger het vraagt. Sommige zaken hebben een extra mandaat nodig van de burger. Het hangt af van de context welke tool het beste is.

De ideale burgerparticipatie van Draulans is één à la carte. Als het in zijn kraam past, heeft de burger zo weinig mogelijk invloed, in naam van het algemeen belang. Dat algemeen belang kan bijvoorbeeld het Gents mobiliteitsplan zijn van groene schepen Watteeuw. Waarom de Gentenaar het mobiliteitsplan niet lust wordt perfect geïllustreerd door een Der Untergang-parodie. Die groene schepen had zonder de procedure van burgerparticipatie te volgen het mobiliteitsplan voorgelegd aan de gemeenteraad. Dit leidde tot een pijnlijke nietigverklaring. Nadien werd het mobiliteitsplan meerderheid tegen oppositie goedgekeurd. Om toch die procedure te volgen werd een zielig schouwtoneel opgevoerd, zelfs het Nieuwsblad noemde het onomwonden een verplicht nummertje. Op de participatieladder staat het infomoment tweede laagst (informeren), allicht beter iets dan niets.

Draulans mag dan wel onaanvaardbare stellingen hebben geponeerd, hij doet deze in alle eerlijkheid en openheid. Schepen Watteuw is waarschijnlijk op dezelfde lijn, maar opereert in de schaduwen. Het groene gedachtegoed is er één met autoritaire trekjes en men zou dit voorval niet lichtjes moeten overgaan.

Autoriteit is wel degelijk nodig

Watteuw heeft duidelijk niet de autoriteit om dit door te drukken en is mikpunt van spot. Autoriteit en gezag zijn eigenschappen die een politicus nodig heeft.

Kan men meer autoriteit verkrijgen zonder autoritair te worden? Ik zou het vergelijken met libertarisme en liberalisme. Libertarisme is de radicale variant van liberalisme. Libertaristen wensen zo veel mogelijk vrijheid en zo min mogelijk staat. Liberalen willen minder staat, maar ziet de staatsinterventie als een manier om vrijheid te creëren. Een paradox van jewelste, maar eentje die men heeft geïnternaliseerd.

Kan er iets vergelijkbaar bestaan voor autoritarisme? Draaien we het liberalisme om, is vrijheid een manier om autoriteit te creëren, een soort autoritalisme? Iedereen kan als vrij individu toestemming geven aan een autoriteit om daadkrachtig te leiden en indien nodig, vrijheden in te perken voor het groter geheel. Die toestemming is voorwaardelijk, de autoriteit moet zich moreel legitimeren en verantwoorden.

Het autoritalisme zou nooit of te nooit de autoriteit mogen misbruiken om het volk te onderdrukken en vrijheden willekeurig in te perken. Er zou altijd een exit-optie moeten zijn om dan als volk die autoriteit omver te werpen. Dit is samengevat in een quote van Thomas Jefferson, een Founding Father van de VSA:
"We hold these truths to be self-evident, that all men are created equal; that they are endowed by their Creator with inherent and inalienable Rights; that among these, are Life, Liberty, and the pursuit of Happiness; that to secure these rights, Governments are instituted among Men, deriving their just powers from the consent of the governed; that whenever any Form of Government becomes destructive of these ends, it is the Right of the people to alter or abolish it, and to institute new Government, laying its foundation on such principles, and organizing its powers in such form, as to them shall seem most likely to effect their Safety and Happiness."
Conclusie

Het grote verschil met het autoritarisme van Draulans en het autoritalisme dat wordt voorgesteld, is het absolute karakter. Draulans wilt een absolutistische figuur zonder de democratisch draagvlak. Draulans wilt in naam van het algemeen groot belang mensen onderdrukken. Zijn gedachtegoed is verwerpelijk en men zou dit veroordelen. De redactie van Knack had beter moeten weten. Draulans krijgt geen bolwassing van de linkse goegemeente, dus daarom moet de irreguliere media in actie treden. Blogs zoals deze en sociale media zijn de laatste toevluchtsoorden van vrije meningsuiting en kritische pers.

Reacties