N-VA, de zwalpende partij

Het politieke nieuws van afgelopen dagen wordt gekenmerkt door N-VA en hun #helfie-campagne. N-VA heeft er € 1,1 miljoen voor gespendeerd. Quo vadis N-VA?

De daling is ingezet

De nieuwste peiling van VTM is uit: N-VA verliest fors sinds 2014, met maar liefst 4%. Het is altijd oppassen met steekproeven, veranderingen die binnen de foutmarge liggen zijn niet significant. De vorige peiling was N-VA nog net veilig, nu gaan ze definitief over die psychologische grens. N-VA heeft stemmen verloren sinds 2014. Zulke peilingen moeten ook genuanceerd worden, verkiezingen zijn nog ver af. Alles is mogelijk. En toch, bij de partij voelen ze het al aankomen.

N-VA krijgt kritiek, al dan niet kunstmatig opgeklopt door de media. Voor Vlaams-nationalisten als Maddens zijn er duidelijke tekenen dat N-VA belgianiseert, en is dus zijn bestaansreden aan het verloochenen voor de macht. Er is ook kritiek op de N-VA uit linkse hoek, sloganesk als zijnde een poppenmeester, polemist en ruziemaker. De Wever wordt door 62% nog altijd aanzien als de schaduwpremier, 63% van de Vlamingen steunt De Wever met zijn uitspraken over Berbers en een overweldigende 85% is het kibbelkabinet beu. De "asociale" maatregelen worden ook in de schoenen van N-VA geschoven. Ook valt de verandering dik tegen.

Al die slechte reclame lijkt te werken, en dus is N-VA aan een charmeoffensief begonnen.

Centrumpartij

Zo goed als alle commentatoren zijn het eens: met de #helfie-campagne kiest N-VA voor het centrum. Meer bepaald zijn ze een gemeenschapspartij. Ze profileren zich als een volwassen en verantwoordelijke partij, gruwelijk genoeg geven ze blijk van staatsmanschap! Gekscherend zei één van mijn Twittervolgers dat De Wever misschien ooit Minister van Staat wordt. Bij CD&V zijn ze niet tevreden, want zij zijn de gemeenschapspartij in Vlaanderen.

Men is wel niet intellectueel eerlijk, die bocht naar gemeenschapspartij is al veel vroeger ingezet. In november al omschreven Bert Wollants, Mark Demesmaecker en Wilfried Vandaele de N-VA als gemeenschapspartij. Nog vroeger, in februari 2014, typeerden Zuhal Demir en Peter De Roover de N-VA ook als gemeenschapspartij. Het zegt veel over de selectieve doofheid van velen dat nu pas hun frank vallen. In die zin is die bocht geen bocht maar een voortzetting van het voorgaande, alleen wordt het nu misschien meer benadrukt.

Wat het echte probleem is (en bij CD&V weten ze dat goed genoeg), dat N-VA aan het kiezerhengelen is in de vijver van CD&V. N-VA is tot zover meegegaan met de Zeitgeist: centrum van het VU-tijdperk tot het kartel, rechts tijdens Di Rupo I en nu terug centrum. Deze vorm van electoraal opportunisme wordt weinig geapprecieerd bij een standvastige partij als CD&V.

Dan kan men de volgende vraag stellen: is N-VA ooit wel rechts geweest?

Ideologische verwatering

Onlangs in het debat met Etienne Vermeersch klopte De Wever op de borst hoe coherent zijn partij wel is. Wat de #helfie-campagne bewijst is juist hoe incoherent N-VA is.

In theorie is N-VA een liberaal-conservatieve partij d.w.z. een partij die een conservatief wereldbeeld koppelt met vrije-marktprincipes. Een liberaal-conservatieve partij bevindt zich op alle vlakken rechts in het politiek centrum. Bij N-VA zien we dat niet. Meer zelfs, enkel op economisch vlak is N-VA duidelijk rechts. Op ethisch vlak is N-VA centristisch, of ronduit links, het was dankzij N-VA dat een wisselmeerderheid werd gevonden om euthanasie bij kinderen mogelijk te maken. Du jamais vu dat een "conservatieve" partij zo ethisch links is! Het meest frappante is migratie, nochtans iets dat N-VA als rechtse partij zeker een koele minnaar van is. Mis poes, buiten wat holle frasen is N-VA in hun hart links! Het verschil tussen Theo Francken ("10 000 vluchtelingen hervestigen") en een gewone linkse staatssecretaris is miniem.

Het lijkt dus dat N-VA nooit een echte rechtse partij is geweest, maar een centrumpartij sinds het begin. Het enige rechtse van hen is het sociaal-economisch, en dat harde imago willen ze ook veranderen. Vanuit De Wever zijn standpunt is dit misschien coherent, maar niet consequent. Het ironische is, de media is de beste vriend van De Wever. Die zijn zo gefocust op het diaboliseren van N-VA dat ze hem helpen de rechtse illusie in stand te houden.

Wuiven met het handje

Dat de communicatiestrategen van N-VA bij de beste zijn die een partij vandaag kan hebben, staat buiten kijf. Met de #helfie-campagne hebben ze toch een fameuze kemel geschoten.

De V-campagne was zondermeer geslaagd. De letter V stond voor alles wat de N-VA belichaamt: Vlaams, Vooruitstrevend, Verandering en Victorie. De aanloop van de verkiezingen bracht het helemaal op het hoogtepunt, een verkiezingsoverwinning om u tegen te zeggen.

Dan kwam de koude douche. De regeringsonderhandeling luidde een ongeziene knieval in, zelfs het Vlaamse autonomiestreven moest N-VA verloochenen. De Wever kon het nog sussen als iets tactisch, hij heeft nog een master plan achter de rug. Bij de aankondiging van de #helfie-campagne werd dit voor zijn voeten geworpen. De Wever stamelde een "we zullen zien", hij viel door de mand. The man with a plan has no plan.

Een tweede mokerslag kwam op 2 mei. De Tijd, bezwaarlijk een links blad te noemen, berichtte over de massale politisering van de overheidsbedrijven door N-VA. Nochtans in de V-campagne hekelde N-VA de vriendjespolitiek. Zo zijn er nog teleurstellingen over de "vooruitgang", meer en meer kapselde N-VA zich in het establishment en werd onderdeel van het meubilair.

Men weet goed genoeg bij N-VA hun belabberd beeld. De #helfie-campagne moest dit oppoetsen. Alleen is het momentum allang gepasseerd en zijn de intenties zo doorzichtig. Ook is het symbool niet pakkend genoeg, de link met de motor is zwak. Het is ook niet wervend genoeg. Wat gaat men bij de volgende verkiezingsoverwinning doen, als een randdebiel staan wuiven?

In jongerentaal zou ik het samenvatten als een epic fail.

Conclusie

De N-VA is een teleurstelling voor velen. De #helfie-campagne is een doekje tegen het bloeden. De kern van het probleem zijn de tegenvallende regeringsresultaten en de ideologische bipolaire stoornis. De laatste taak van De Wever is dan ook om zijn partij consequent te houden en zijn vaste plaats op het speelveld op te eisen. Men kan veel zeggen van links, bij goed of slecht weer blijven ze bij hun verhaal. N-VA als zwalpende partij kan niet blijven meegaan met de electorale golven, zulke partijen eindigen vast en zeker op de bodem van de zee.

Reacties