Altijd leuk als er nog mondige studenten zoals ik bestaan. In Knack waren er twee exemplaren. Zelfverklaarde "liberaal geïnspireerden" legde eens uit wat het echt liberalisme zegt over de vluchtelingencrisis. Ze poneerden zelfs de stelling om liberalisme als humanistisch te stellen. Een uitgelezen kans om aan ideologische fact-checking te doen: is liberalisme humanistisch?
Humanisme
Om humanisme als filosofie, ideologie, religie of levensbeschouwing te definiëren is moeilijk, het is alle vier. Er is een schisma tussen seculiere en religieuze humanisten over dit onderwerp.
Voor basisbegrip van de inhoud van het humanisme raad ik het manifesto aan. Dit is waar alle humanisten mee eens zijn. Humanisme is geworteld in de Verlichting, het stelt de Rede voorop, is atheïstisch, vrijzinnig en is het eens met de leuze liberté, egalité, fraternité. Doordat de Verlichting zo verankerd is in het Westerse denken, is iedereen een beetje humanist. Doe zelf de test, het verraste me dat ik een 10/10 haalde. Toch zou ik mijzelf (en vele anderen met mij) niet omschrijven als humanist.
Wat humanisme zeker kenmerkt is het centraal zetten van de humanitas, de menselijkheid, zowel in individueel als collectief vlak. Mens-zijn vraagt zelfontplooiing (bildung), samenhorigheid, redelijkheid, vrijheid, verantwoordelijkheid, gelijkwaardigheid, solidariteit, normen & waarden, zingeving, liefdadigheid, barmhartigheid, rechtvaardigheid en wereldburgerschap. De inhoud van deze woorden worden als evident beschouwd, maar is het niet. De invulling wat humanitas nu betekent verschilt tussen verscheidene stromingen.
Wie zijn wij...
Na deze zeer algemene en zeker niet volledige beschrijving van het humanisme, keer ik terug naar de originele opinie. Daarin poneren de twee studenten een aantal stellingen wat humanisme precies inhouden.
Een eerste stelling:
De vrijheid van een liberaal en een republikein verschillen, wat met die van de humanist? Humanisten zullen een meer sociaalliberalistische (onterecht door de twee studenten als maatstaf genomen van het hele liberalistisch spectrum) invulling geven van vrijheid door positieve vrijheden (<-> negatieve vrijheid, vrijheid van non-interventie of non-dominantie, vrijheid van gelijke kansen) op de voorgrond te plaatsen. Een humanist ziet vrijheid dus iets breder dan een klassiek-liberaal.
De volgende stelling:
Is het humanisme kosmopolitisch? Dit artikel geeft de impressie van wel. In dat humanistisch opzicht is er geen verschil tussen een gelukszoeker of een vluchteling, zoals de twee studenten stellen. Dat zou wat simplistisch zijn. Het kosmopolitisme van de humanisten heeft o.a. zijn oorsprong bij de stoïcijnen. De stoïcijnen ijverden voor een universalistische vereenzelviging genaamd oikeiosis. Zij zagen de wereld in concentrische cirkels van vereenzelviging gaande van jezelf tot het universum. Er is één maar. Om te kunnen vereenzelvigen met de gehele mensheid moet men eerst vereenzelvigen met de onderliggende niveaus. Humanisten vergeten dit nogal makkelijk. Volgens de stoïcijnen is een hedendaagse kosmopolistische humanist immoreel, want deze vereenzelvigt zich eerder met andere mensen dan de eigen gemeenschap.
Ik zou ook willen wijzen dat geluk grenzen heeft. Een sadist kan gelukkig worden van mensen te pijnigen maar elke redelijke mens zal het geoorloofd vinden zijn geluk te verhinderen. Hetzelfde geldt voor vluchtelingen, vluchtelingen zonder grenzen of drempels is masochisme en leidt tot de destructie van onze welvaartsstaat. Naar marxistisch model gaan we na die catastrofe iedereen gelijk zijn: iedereen even ongelukkig. Kortom, geluk is niet zaligmakend en is geen reden om geluk van anderen te ontzeggen. Ik pas dan ook voor een egoïstische visie van geluk die geen rekening houdt met het geluk van anderen in het heden en de toekomst.
Samenvattend zou ik stellen dat de twee studenten een voorbarige conclusie trekken wat humanisme nu wel of niet inhoudt. Het humanisme is geen strak omlijnde, strikte leer zoals de twee studenten die voorstellen. Het is deze van de nuance.
Liberalisme pur sang
Het humanisme van de twee studenten is in werkelijkheid maar een vernislaagje rond een koud liberaal verhaal. Het humanisme wordt hier gebruikt om te moraliseren, te preken, niet omdat de studenten dit menen uit de grond van hun hart.
Dit wordt gestaafd door het volgende:
Humanisten zijn geïnspireerd door Kant en zijn plichtenethiek. Een plicht is volgens Kant een regel die iedereen als universele wet zou aannemen. De mensenrechten zijn afkomstig van deze ethische beschouwing (alhoewel ik het spijtig vind dat deze niet geformuleerd zijn als plichten zoals Kant deze origineel bedoelde). Uit de plichtenethiek ontwikkelde Kant ook zijn utopie van "Kingdom of Ends" (letterlijk: Koninkrijk van Eindpunten). In dit koninkrijk zou elke mens als eindpunt bekeken worden en niet als een manier voor iemand anders eindpunt.
Exact deze Kantiaanse plicht om mensen niet als objecten te zien wordt door liberalen op grote schaal overtreden. Mensen worden bekeken als arbeiders of consumenten. Liberalisme houdt onvoldoende rekening met het welzijn van mensen. Wanneer ik in mijn blog het in liberale middens gangbare "recht op gelukszoeken" bekritiseer, is dit niet omdat ik deze mensen geluk wil ontzeggen. Nee, dat is omdat ik geluk vooral zie als iets dat men creëert, niet zoekt. Een pak-vastmentaliteit en een kritische zelfreflectie is de enige duurzame manier voor economische migranten om gelukkig te zijn. Deze zienswijze is in mijn ogen een pak humanistischer dan de liberale.
Als ik dan toch wil inpikken op die zogenaamde "economische voordelen", hier zitten toch weer een pak mythes bij. Hoe vaak dat men deze "zombies" doodt, deze altijd terug tot leven komen (ik parafraseer Daniel Hannan). Immigratie heeft een heel zombieleger. Onderzoek in Nederland maakt dat immigranten per jaar 7-12 miljard kosten. In datzelfde artikel wordt de vergrijzingszombie voor de zoveelste keer neergehaald. Het is dan ook zeer spijtig dat deze twee studenten zonder kritiek de gezagsargumenten van de politiek-correctheid slikken, herkauwen en terug uitspuwen. Hoe onhumanistisch!
Naïviteit en religiositeit
Het voordeel van student-zijn is de grenzeloze naïviteit en idealisme waar je mee weg kan komen. Studenten zijn optimistischer, hartelijker en meer vrijgevend. Zo ook de twee liberaal-geïnspireerde studenten:
Natuurlijk zijn vele van die vluchtelingen eigenlijk geen vluchtelingen maar economische migranten. Vorig jaar waren 20% van de vluchtelingen uit Syrië, in 2015 is dat maar 5%. De meeste "vluchtelingen" komen uit West-Afrika en zijn dus economische migranten. De media blijft volhouden dat we oorlogsvluchtelingen opnemen. Het is volksverlakkerij in de zuiverste vorm.
Over sociale zekerheid gesproken, in Knack werd de stelling "bloedzuigers" weerlegd. Van de vluchtelingen die in 2002 aankwamen waren 40% van hen aan het werk in 2010. Maar 25% leefde van een sociale uitkering. Ik zie juist dat deze cijfers de stelling bekrachtigt, niet ontkracht. 40%, minder dan de helft, draagt bij na 8 jaar. Mochten onze twee afgestudeerde studenten na 8 jaar nog altijd geen werk hebben, het kot zou te klein zijn. Dan is er iets grondig mis. Vaak zijn integratieproblemen hier de grondslag. Dit versterkt mijn pleidooi voor recht op integratie.
De volgende stelling duidt de waanzin aan van de twee studenten:
Conclusie
Deze twee liberaal-geïnspireerde studenten zijn alles behalve humanistisch. Zij proberen het genuanceerde humanisme in hun liberale gedachtegoed te wringen. Humanisme is hier niets meer dan een schaamlap om hun kil cijferliberalisme te verhullen. De humanistische maskers vallen daarna af als zij zonder kritiek oude, weerlegde stellingen terug oprakelen. Hun grenzeloze naïviteit en religiositeit kan maar weinig verhullen dat zij de nuttige idioten zijn van de politiek-correctheid.
Humanisme
Om humanisme als filosofie, ideologie, religie of levensbeschouwing te definiëren is moeilijk, het is alle vier. Er is een schisma tussen seculiere en religieuze humanisten over dit onderwerp.
Voor basisbegrip van de inhoud van het humanisme raad ik het manifesto aan. Dit is waar alle humanisten mee eens zijn. Humanisme is geworteld in de Verlichting, het stelt de Rede voorop, is atheïstisch, vrijzinnig en is het eens met de leuze liberté, egalité, fraternité. Doordat de Verlichting zo verankerd is in het Westerse denken, is iedereen een beetje humanist. Doe zelf de test, het verraste me dat ik een 10/10 haalde. Toch zou ik mijzelf (en vele anderen met mij) niet omschrijven als humanist.
Wat humanisme zeker kenmerkt is het centraal zetten van de humanitas, de menselijkheid, zowel in individueel als collectief vlak. Mens-zijn vraagt zelfontplooiing (bildung), samenhorigheid, redelijkheid, vrijheid, verantwoordelijkheid, gelijkwaardigheid, solidariteit, normen & waarden, zingeving, liefdadigheid, barmhartigheid, rechtvaardigheid en wereldburgerschap. De inhoud van deze woorden worden als evident beschouwd, maar is het niet. De invulling wat humanitas nu betekent verschilt tussen verscheidene stromingen.
Wie zijn wij...
Na deze zeer algemene en zeker niet volledige beschrijving van het humanisme, keer ik terug naar de originele opinie. Daarin poneren de twee studenten een aantal stellingen wat humanisme precies inhouden.
Een eerste stelling:
"Het liberalisme, met als doel de vrijheid van ieder individu te vrijwaren, plaatst het individu, zonder enige vorm van discriminatie, in het middelpunt van zijn primordiale noden. Het liberalisme heeft niet de intentie de mens naar zijn beeld te scheppen, maar aanvaardt verschillen en biedt de gelijkheid van kansen aan."Is het humanisme net zoals het liberalisme individualistisch? Er is geen eenduidig antwoord. Humanisten zijn verdeeld tussen univerisalistische/individualistische humanisten en communitaristische humanisten. Er zijn humanisten die geloven dat een mens zichzelf pas kan ontplooien in volledige individuele onafhankelijkheid en autonomie, mogelijk gemaakt door universele mensenrechten. Er zijn humanisten die geloven dat een mens zichzelf pas kan ontplooien in relaties met andere mensen, mogelijk gemaakt door een gemeenschap gestoeld op dezelfde tradities, normen & waarden, historie en cultuur (en deze sluiten mensenrechten niet uit). Het individualisme is dus één stroming binnenin het humanisme en zeker niet representatief voor het geheel.
De vrijheid van een liberaal en een republikein verschillen, wat met die van de humanist? Humanisten zullen een meer sociaalliberalistische (onterecht door de twee studenten als maatstaf genomen van het hele liberalistisch spectrum) invulling geven van vrijheid door positieve vrijheden (<-> negatieve vrijheid, vrijheid van non-interventie of non-dominantie, vrijheid van gelijke kansen) op de voorgrond te plaatsen. Een humanist ziet vrijheid dus iets breder dan een klassiek-liberaal.
De volgende stelling:
"Wie zijn wij om anderen ervan te verhinderen hun geluk en dromen na te streven? Wij zijn geboren binnen de Europese grenzen, die ons beschermen en ons verzekeren van onze basisrechten. Hebben wij daarom het recht om andere mannen en vrouwen, geboren binnen andere grenzen die hen niet beschermen en niet verzekeren van hun basisrechten, ervan te verhinderen woestijnen en zeeën te doorkruisen om hun geluk en dromen na te streven?"Is humanisme relativistisch? Er zijn humanisten die strikt blijven volhouden aan de moderne Verlichtingsidealen van universalisme, secularisme, vrijzinnigheid en rationalisme. Er zijn ook postmoderne humanisten, die zich relativistisch, constructivistisch, multiculturalistisch, technocratisch en pragmatisch opstellen. Dit is van belang als een humanist andere culturen gaat bekijken. Een moderne humanist vindt wel dat men kan beoordelen en zal dus niet vaak "Wie zijn wij..." in de mond nemen. Net zoals het individualisme van hierboven zijn postmoderne humanisten één stroming van de velen.
Is het humanisme kosmopolitisch? Dit artikel geeft de impressie van wel. In dat humanistisch opzicht is er geen verschil tussen een gelukszoeker of een vluchteling, zoals de twee studenten stellen. Dat zou wat simplistisch zijn. Het kosmopolitisme van de humanisten heeft o.a. zijn oorsprong bij de stoïcijnen. De stoïcijnen ijverden voor een universalistische vereenzelviging genaamd oikeiosis. Zij zagen de wereld in concentrische cirkels van vereenzelviging gaande van jezelf tot het universum. Er is één maar. Om te kunnen vereenzelvigen met de gehele mensheid moet men eerst vereenzelvigen met de onderliggende niveaus. Humanisten vergeten dit nogal makkelijk. Volgens de stoïcijnen is een hedendaagse kosmopolistische humanist immoreel, want deze vereenzelvigt zich eerder met andere mensen dan de eigen gemeenschap.
Ik zou ook willen wijzen dat geluk grenzen heeft. Een sadist kan gelukkig worden van mensen te pijnigen maar elke redelijke mens zal het geoorloofd vinden zijn geluk te verhinderen. Hetzelfde geldt voor vluchtelingen, vluchtelingen zonder grenzen of drempels is masochisme en leidt tot de destructie van onze welvaartsstaat. Naar marxistisch model gaan we na die catastrofe iedereen gelijk zijn: iedereen even ongelukkig. Kortom, geluk is niet zaligmakend en is geen reden om geluk van anderen te ontzeggen. Ik pas dan ook voor een egoïstische visie van geluk die geen rekening houdt met het geluk van anderen in het heden en de toekomst.
Samenvattend zou ik stellen dat de twee studenten een voorbarige conclusie trekken wat humanisme nu wel of niet inhoudt. Het humanisme is geen strak omlijnde, strikte leer zoals de twee studenten die voorstellen. Het is deze van de nuance.
Liberalisme pur sang
Het humanisme van de twee studenten is in werkelijkheid maar een vernislaagje rond een koud liberaal verhaal. Het humanisme wordt hier gebruikt om te moraliseren, te preken, niet omdat de studenten dit menen uit de grond van hun hart.
Dit wordt gestaafd door het volgende:
"Ja, het liberalisme is humanistisch en het is niet enkel omwille hiervan dat we onze analyse omtrent imigratie (sic) moeten herzien. De feiten zijn klaar en duidelijk. Immigratie biedt vele voordelen. Behalve de economische en innovatievoordelen, zal immigratie een absolute noodzaak worden voor Europa. Als Europa in 2050 aan de economische vraag wil voldoen zal ze nood hebben aan 56 miljoen extra arbeidskrachten, afkomstig van immigratie: de vergrijzende bevolking en dalende geboortecijfers liegen er niet om. Deze voordelen mogen niet in het huidige debat ontbreken, want ze zijn van vitaal belang voor het voortbestaan van onze unie en onze welvaart."Elke oproep tot humanisme verdwijnt hier als sneeuw voor de zon. Weg met de mens als centraal punt, puur de rauwe feiten. Gelukszoekers zijn wat ik noemde "liberale neokolonialisten", die deze mensen volledig strippen van hun menselijkheid. Niet hun geluk en dromen van hun vorige stelling telt, nee, enkel hun economische meerwaarde.
Humanisten zijn geïnspireerd door Kant en zijn plichtenethiek. Een plicht is volgens Kant een regel die iedereen als universele wet zou aannemen. De mensenrechten zijn afkomstig van deze ethische beschouwing (alhoewel ik het spijtig vind dat deze niet geformuleerd zijn als plichten zoals Kant deze origineel bedoelde). Uit de plichtenethiek ontwikkelde Kant ook zijn utopie van "Kingdom of Ends" (letterlijk: Koninkrijk van Eindpunten). In dit koninkrijk zou elke mens als eindpunt bekeken worden en niet als een manier voor iemand anders eindpunt.
Exact deze Kantiaanse plicht om mensen niet als objecten te zien wordt door liberalen op grote schaal overtreden. Mensen worden bekeken als arbeiders of consumenten. Liberalisme houdt onvoldoende rekening met het welzijn van mensen. Wanneer ik in mijn blog het in liberale middens gangbare "recht op gelukszoeken" bekritiseer, is dit niet omdat ik deze mensen geluk wil ontzeggen. Nee, dat is omdat ik geluk vooral zie als iets dat men creëert, niet zoekt. Een pak-vastmentaliteit en een kritische zelfreflectie is de enige duurzame manier voor economische migranten om gelukkig te zijn. Deze zienswijze is in mijn ogen een pak humanistischer dan de liberale.
Als ik dan toch wil inpikken op die zogenaamde "economische voordelen", hier zitten toch weer een pak mythes bij. Hoe vaak dat men deze "zombies" doodt, deze altijd terug tot leven komen (ik parafraseer Daniel Hannan). Immigratie heeft een heel zombieleger. Onderzoek in Nederland maakt dat immigranten per jaar 7-12 miljard kosten. In datzelfde artikel wordt de vergrijzingszombie voor de zoveelste keer neergehaald. Het is dan ook zeer spijtig dat deze twee studenten zonder kritiek de gezagsargumenten van de politiek-correctheid slikken, herkauwen en terug uitspuwen. Hoe onhumanistisch!
Naïviteit en religiositeit
Het voordeel van student-zijn is de grenzeloze naïviteit en idealisme waar je mee weg kan komen. Studenten zijn optimistischer, hartelijker en meer vrijgevend. Zo ook de twee liberaal-geïnspireerde studenten:
"Het wordt hoog tijd om de goedkope vooroordelen overboord te gooien: vluchtelingen zijn geen bloedzuigers die hopen levenslang van onze sociale zekerheid te kunnen tappen. Het zijn mensen die hun leven op het spel zetten om aan de terreur en de economische wanorde te ontsnappen."Mochten vluchtelingen geen "bloedzuigers" zijn dan was elk veilig land voldoende voor hen. In werkelijkheid zijn het vijf à zes landen die 80% van de vluchtelingen opvangen. Frankrijk, nochtans een perfect veilig en welvarend land, is te min voor de vluchtelingen die via Calais naar het VK willen gaan. Vanaf dat vluchtelingen half Europa doorkruisen zijn zij gelukszoekers, geen vluchtelingen.
Natuurlijk zijn vele van die vluchtelingen eigenlijk geen vluchtelingen maar economische migranten. Vorig jaar waren 20% van de vluchtelingen uit Syrië, in 2015 is dat maar 5%. De meeste "vluchtelingen" komen uit West-Afrika en zijn dus economische migranten. De media blijft volhouden dat we oorlogsvluchtelingen opnemen. Het is volksverlakkerij in de zuiverste vorm.
Over sociale zekerheid gesproken, in Knack werd de stelling "bloedzuigers" weerlegd. Van de vluchtelingen die in 2002 aankwamen waren 40% van hen aan het werk in 2010. Maar 25% leefde van een sociale uitkering. Ik zie juist dat deze cijfers de stelling bekrachtigt, niet ontkracht. 40%, minder dan de helft, draagt bij na 8 jaar. Mochten onze twee afgestudeerde studenten na 8 jaar nog altijd geen werk hebben, het kot zou te klein zijn. Dan is er iets grondig mis. Vaak zijn integratieproblemen hier de grondslag. Dit versterkt mijn pleidooi voor recht op integratie.
De volgende stelling duidt de waanzin aan van de twee studenten:
"En u, dierbaar Europa, u die zo vurig en daadkrachtig de democratische waarden en de rechten van de mens in uw nabuurschap verdedigt, heb de moed om ze met dezelfde vurigheid en daadkracht binnen uw eigen grenzen te verdedigen tijdens deze periode van crisis."Deze twee studenten bidden aan Europa voor verlossing van die vreselijke inhumane nationalisten en wensen Europa kracht toe om het juiste te doen. Zulke gebeden horen thuis in een kerk, niet in een maatschappelijk debat. Amen.
Conclusie
Deze twee liberaal-geïnspireerde studenten zijn alles behalve humanistisch. Zij proberen het genuanceerde humanisme in hun liberale gedachtegoed te wringen. Humanisme is hier niets meer dan een schaamlap om hun kil cijferliberalisme te verhullen. De humanistische maskers vallen daarna af als zij zonder kritiek oude, weerlegde stellingen terug oprakelen. Hun grenzeloze naïviteit en religiositeit kan maar weinig verhullen dat zij de nuttige idioten zijn van de politiek-correctheid.
Reacties